آشتی ملی، آشفتگی ذهنی

سوم راهنمایی که بودم، معلم زبانمان معلم خوبی نبود. گرامرها پیچیده بود ولی ایشان درست درس نمیداد. تقریبا هیچکس درس را یاد نگرفته بود. من که بچه خوب و درس خوان مدرسه بودم  یک بار بعد از کلاس رفتم که از معلممان گلایه کنم. گفتم: آقا ببخشید ما زبان را خوب یاد نمیگیریم. معلم لبخندی زد و گفت: همه شما زبان را خوب بلدید. مثلا بگو book یعنی چی؟ گفتم کتاب. گفت bag یعنی چی؟ گفتم کیف. گفت پس دیدی بلدی؟

من هم متعجب با معلممان خداحافظی کردم که با پرسیدن چند لغت ساده، منکر مشکل عمیق بچه ها در یادگیری گرامر شد.

 

اینکه ما ببینیم مردم ما در سال 92 و بعد از بمباران شدید تمام رسانه ها و تریبونهای رسمی علیه "سران فتنه" و "فتنه اکبر" دقیقا به همان کسی رای میدهند که "سران فتنه" و "اکبر" حمایت کردند؛

اینکه ما ببینیم در انتخابات مجلس یک نفری که "ممنوع التصویر" و "ممنوع المصاحبه" و "ممنوع التشییع" هست، با یک فایل ویدئویی چند دقیقه ای، میتواند تمام میلیاردها بودجه جریانهای خاص را بی اثر کند و همه افراد گمنام لیست امید را راهی مجلس کند؛

و بعد اساسا منکر اختلاف شویم و دست دوستی دراز شده را پس بزنیم، جای تامل جدی است. این رفتار شبیه رفتار همان معلم زیان است

 

 

 

زبان فارسی را دریابیم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

در دوران رضاشاه، برخی واژه ها مانند دادستان و بزهکار و... جایگزین واژه های عربی شدند. کاش آن شیوه ادامه پیدا میکردو امروز در یک برگ از کتاب، با اینهمه واژه عربی روبرو نبودیم

 

 

 

 

نامه های من به پسر نداشته ام (۶)

ازدواج و رسیدن به خدا

سلام پسر عزیزم

شاید تا روزی که این نامه را می خوانی بارها شنیده باشی که هدف از ازدواج تکامل و رسیدن به خداست. در جامعه مذهبی ما هرجا از غایت و هدف بسیاری از امور اجتماعی سوال کنی احتمالا همین جواب را خواهی شنید. و البته معمولا متوجه نمیشوی معنی این تکامل و رسیدن به خدا چیست، و اصلا چه ربطی بین ازدواج و رسیدن به خدا وجود دارد.

اما پسرم به نظر من آنهایی که این جواب را می دهند راست می گویند، هرچند ممکن است خودشان معنی دقیق حرفشان را نفهمند. اگر مثل چیزی شدن را پیدا کردن صفت های آن پدیده بدانیم، در یک رابطه و ازدواج درست انسان ها صفت های خدایی پیدا می کنند. وقتی که ازدواج می کنی و با کاستی های همسرت  روبرو می شوی و علی رغم این کاستی ها او را دوست می داری تو شبیه خداوند بودن را تمرین می کنی و رحمان و رحیم می شوی.

 وقتی در یک رابطه سالم کمک می کنی تا همسرت به آنچه دوست می دارد برسد و رشد انسانی خود را ادامه دهد، وقتی  بدون چشم داشت محبت می کنی و سعی می کنی نقاط ضعف او را پوشش دهی، وقتی سعی میکنی در تمامی لحاظات زندگی از شخص دیگری حمایت کنی و آرامش او باشی، صفات خدا را کسب می کنی و هر روز کامل تر می شوی. خداوند دقیقا همینطور با ما رفتار می کند. هرجا در زندگی ات با مسئله ای روبرو شدی فقط کافی است بگویی اگر خدا بود چه می کرد، مطمئن باشد زندگی ات شیرین تر می شود.

پسرم تو در تمامی ساحت های زندگی اجتماعی در معرض تمرین این صفات هستی اما به خاطر بار عاطفی ازدواج و همچنین شدت درگیر بودنت با انسانی دیگر، این تمرین صفات خدایی آسان تر است و به تو حتی در خدایی تر شدن در دیگر جنبه های زندگی اجتماعی کمک می کند.

تاملی بر ولادات و شهادات

آیت الله سید محمد جواد شبیری (پسر آیت الله العظمی سید موسی شبیری زنجانی) چندی پیش مقاله ای تحقیقی منتشر کرد تا سالروز وفات پیامبر اکرم (ص)  را موررد بررسی قرار دهد. وی به بررسی اقوال مختلف پرداخته و این اقوال را در دو دسته تقسیم بندی نموده: اقوال معروف و اقوال غیرمعروف.

اقوال معروف عبارتند از: بیست و هشتم صفر، اول ربیع الاول، دوم ربیع الاول و دوازدهم ربیع الاول

اقوال غیر معروف که علیرغم نقل در تاریخ، سند قابل اعتنایی ندارند نیز عبارتند از: 8، 9، 10، 15، 18 و 22 ربیع الاول

ایشان پس از مداقه و بررسی های مفصل، به این نتیجه میرسند که تاریخ صحیح رحلت پیامبر اکرم (ص) دوم ربیع الاول است ( و نه بیست و هشتم صفر).

 

 

 

نگاهی به گزارش کوتاه بالا نشان میدهد که حتی درباره تاریخ رحلت پیامبر اکرم(ص) که بزرگترین شخصیت تاریخ هستند و قاعدتا زمان رحلت ایشان برای مسلمین بسیار مهم بوده است، اینقدر در تاریخ اختلاف وجود دارد.

حال در رابطه زمان دقیق ولادت حضرت زینب (س) و وفات حضرت معصومه(س) و درگذشت حضرت عبدالظیم حسنی و غیره و غیره تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل!

 

 

ان کنتم تعلمون

با یک شرکتی مراودات تجاری داریم که کارشان واردات است. شرکت برای دو برادر است که از هرکس بپرسی، اولین ویژگی آنها را دیانت و پایبندی به شریعت بیان می کند. مثلا کارمندهایشان را از بین افراد متشرع انتخاب میکنند، تمام ایام شهادات ائمه (خواه تعطیل رسمی باشد خواه نباشد) شرکتشان تعطیل است، در تمام محرم و صفر در دفترشان هیچگونه شیرینی و شکلاتی ندارند و برخی دیگر از نمودهای دینداری.

 

اینها که تماما می تواند ظواهر باشد و شاید کسی که از بیرون نگاه کند، این کارها را ریاکاری بداند. اما ویژگی مهم دیگر این دو برادر این است که به هیچ وجه من الوجوه  از دیگران دیرکرد یا خسارت تاخیر تادیه نمیگیرند. در فضای تجاری امروز، اگر کسی پولی از دیگران بستانکار باشد، یا درصد بسیار بالاتری از سود بانکی سود محاسبه میکند (مثلا سه درصد در ماه)، یا به اندازه سود بانکی سود میگیرد، و بعضی ها هم که منصف تر هستند به اندازه تورم سود روی پولشان می کشند. اما این دو برادر هیچکدام از این کارها را نمیکنند و حتی با اینکه قانون اجازه دریافت سود به اندازه تورم را داده، آنها حتی این مقدار را هم نمیگیرند. حتی اگر پنج سال هم از کسی پول طلبکار باشند، یک ریال بیشتر از مبلغ طلبشان نمیگیرند چرا که این کار را شرعا حرام می دانند. کیست که نداند این کار برای یک تاجر بزرگ چقدر می تواند خطرناک باشد اما آنها خود را به این حکم شرع پایبند می دانند حتی اگر روی کاغذ به ضررشان باشد. همین اعتقاد آنها باعث شده که از بانک نیز وام نگیرند چرا که سود دادن را هم حرام می دانند و با اینکه از صفر شروع کرده اند  الان سرمایه ای هزار میلیارد تومانی دارند بدون اینکه یک ریال به بانک بدهکار باشند.

 

چند روز پیش رفته بودم دفتر آنها و یک ساعتی با یکی از این دو برادر صحبت میکردم. گفتم آنچه در پول مهم است، قدرت خرید است و بدیهی است که یک میلیون تومان ده سال پیش ارزش بیشتری از یک میلیون تومان الان دارد  و قاعدتا باید به اندازه مقدار تورم سود گرفت و خیلی از مراجع هم به حلیت این مقدار سود فتوا داده اند. گفت ما گرفتن این مقدار زائد را درست نمیدانیم و  ریال ریال است و فرقی بین ریال امروز و ده سال پیش نیست.

گفتم اگر کسی بخواهد به دیگری قرض طولانی مدت با رقم سنگین بدهد، اگر سود پول را به اندازه تورم محاسبه کند، باعث میشود بیشتر تشویق شود و در ذهن خودش احساس نکند که دارد ضرر میکند و این کار در نهایت منجر به رونق بیشتر قرض الحسنه می شود. گفت اولا اگر کسی به اندازه تورم سود بگیرد حلاوت قرض الحسنه را درک نمیکند چرا که یقینا و به تصریح خداوند قرض الحسنه سود و برکت فراوانی دارد که بسیار بیشتر از سودی است که میخواهد بگیرد. ثانیا اگر کسی خیلی روی این قضیه حساس است، به جای اینکه ریال قرض بدهد، جنس قرض بدهد. مثلا همان پول را تبدیل به سکه کند و سکه قرض دهد و سکه پس بگیرد. ایشان معتقد بود نگرفتن سود شاید در ظاهر و روی کاغذ به ضرر آدم باشد اما همین تبیعیت از دستور خداوند در نهایت منجر به جبران شدن این پول از طرف خدا میشود.

 

از آنجا که خداحافظی کردم  و بیرون آمدم، ذهنم درگیر این سوال شد که آیا این شیوه به صورت کلان هم پاسخگوست؟ ایا بانکها هم میتوانند به همین شیوه رفتار کنند و وامهای بدون سود بدهند؟ اگر این کار را بکنند ورشکسته نمی شوند؟ آیا دستور قرآن مبنی بر اینکه «وَإِن کَانَ ذُو عُسْرَةٍۢ فَنَظِرَةٌ إِلَىٰ مَیْسَرَةٍۢ ۚ وَأَن تَصَدَّقُوا۟ خَیْرٌۭ لَّکُمْ ۖ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ»* در سیستم بانکی نیز پاسخگوست؟ اگر کسی واقعا نداشت و معسر شده بود، بانک میتواند طلب خود را به او ببخشد؟

به نظرم پذیرفتن این وعده الهی ایمان و اعتقاد بسیار راسخی میخواهد. در حد ایمانی که به دستور خدا وارد آتش شوی و یقین داشته باشی که نمی سوزی!

 

* «و اگر (بدهکار،) قدرت پرداخت نداشته باشد، او را تا هنگام توانایی، مهلت دهید! (و در صورتی که براستی قدرت پرداخت را ندارد،) برای خدا به او ببخشید بهتر است؛ اگر (منافع این کار را) بدانید! »

 

 

برای پیگیری راحتتر وبلاگ و امکان به اشتراک گذاشتن مطالب، کانال وبلاگ را دنبال نمایید.

ما و این طب سنتی-اسلامی (۱)

اگرچه بیماری های مردم را درمان می کنند اما دوست ندارند به آنها دکتر یا پزشک گفته شود. عنوان حکیم را ترجیح می دهند و با اینکه در قرن ۲۱ زندگی می کنند سعی می کنند مانند حکیمان سالهای دور به درمان مردم بپردازند. این حکیمان جدید که مدعی درمان بیماری ها با استفاده از طب سنتی هستند، اتفاقا این روزها بازار گرمی هم دارند. بازاری که هر روز شلوغ تر هم می شود.

آنچه که به عنوان طب سنتی شناخته می شود در واقع ترکیبی است از طب قدیم ایرانی که کاملا متاثر از طب یونانی (مزاج های چهارگانه) بوده و در آثار ابن سینا و رازی و ... ثبت شده است و همچنین دانش مردمان محلی از خواص دارویی گیاهانی که در اقلیم آنها وجود دارد.

البته طب سنتی امروز به شکل دیگری هم عرضه می شود که به آن طب اسلامی یا طب امام صادق گفته می شود. در این قسم جدید علاوه بر موادی که به آنها اشاره شد با سیلی از روایات در خصوص خواص خوراکی ها و نحوه درمان بیماری ها روبرو هستیم.

برخلاف این روزها که مردم اشتیاق عجیبی به روش های درمان سنتی دارند در سالهای نه چندان دور مراجعه به عطاری ها کار عوامانه ای بود و حتی نوعی خرافه گرایی محسوب می شد. اما واقعا این طب سنتی-اسلامی تا چه حد قابل اتکاست؟ آیا حقیقتا با یک علم نظام مند روبرو هستیم؟

مسئله ای که در رابطه با طب سنتی (آنچه که امروز به عنوان طب سنتی-اسلامی در کوچه و خیابان می بینیم) وجود دارد این است که این نوع درمان شیوه نظام مندی برای تولید دانش ندارد. یعنی مشخص نیست ادعاهایی که در این حوزه مطرح می شوند بر اساس چه روشی تولید شده اند. اگر کسی بخواهد این ادعاها را بررسی کند مجبور است از روش علوم طبیعی استفاده کند و خود طب سنتی ما فاقد روشی نظام مند است. این بی روشی آسیب خطرناکی است. وقتی یک علم فاقد روش باشد می توان هر ادعایی را در آن مطرح کرد. این آسیبی است که طب سنتی به شدت از آن رنج می برد. 

البته این تهدید را می توان به راحتی به فرصت تبدیل کرد. واقعیت آن است که طب سنتی ما (منهای بخش های مذهبی آن) ریشه در تجربه جمعی مشترک که طی سالهای طولانی گردآوری شده است دارد و از آنجا که موضوع آن یک مسئله عینی است می توان با روش علوم تجربی ادعاهای آن را بررسی کرد. در واقع طب سنتی مخزن بی کرانی از فرضیات و ادعاهایی است که می تواند برای پیشرفت علوم پزشکی مدرن راهگشا باشد.

اما برای ادعاهایی که در بخش مذهبی این طب وجود دارد چه کار باید کرد؟ اینجا کار سخت می شود. در اینجا باید از روش های علم حدیث استفاده کرد. اما یک سئوال همیشه بی جواب می ماند. یک حدیث باید به چه حدی از اعتبار دست یابد که بر اساس آن بتوان در خصوص جان مردم تصمیم گیری کرد. و اساسا چه تعداد حدیث معتبر می توان برای تولید علم طب دست و پا کرد؟

فرض کنیم که توانستیم تعداد مناسبی حدیث معتبر پیدا کنیم. اگر این احادیث با نتایج روش های تجربی ما تضاد پیدا کرد چه باید بکنیم؟ به کدام باید اصالت بدهیم؟ همه این چالش ها تازه زمانی بروز می کند که بحث علم امام و توقع از دین را پیش خودمان حل کرده باشیم.

در حالی که مسلمانان در خصوص علنی ترین و پرتکرارترین رفتار پیامبر خود که نمازخواندن است تا این حد دچار اختلاف نظر هستند چگونه می توانند ادعا کنند که فلان امام معصوم در زمان پادرد چه می خورده؟

 

این پست ادامه دارد....

 

صندوق نگاری(2)

مردم همیشه دست به جیب

یا 

همینطور که داری می میری بگو سیب!

 

نشسته ام توی صندوق و دارم با پس دادن دویست تومانی سکه ای و پانصدی و هزاری به مردم کارشان را راه می اندازم و هر چند دقیقه یکبار هم با خاکساری تقاضایم در رعایت صف را برایشان تکرار می کنم که یک پیرمرد با شنیدن مبلغ هزینه اش شروع می کند به خودزنی.

هزینه اش خیلی نیست و اگر خلوت تر بود می شد وقت بگذارم برای معرفی اش به مددکاری ولی تصمیم حرفه ای من این است که توی این شلوغی کار دیگران را انجام بدهم و مداخله ای نکنم.

دارم توی دلم از خدا می خواهم که یک جوانمردی پیدا شود و دست کند توی جیبش و پول این بنده خدا را حساب کند که در لحظه می بینم دست چند نفر باهم میرود توی جیب، نفس راحت را میدهم توی سینه و تا میخواهم بیرون بدهم اش می بینم دست ها با موبایلها بیرون می آید. همه شروع میکنند به فیلم برداری از ضجه مویه های پیرمرد و نفس توی سینه من حبس می شود.

به گمانم کشته شدن دختری جلوی چشم چندین نفر ناظر بدون واکنش، در دهه هفتاد میلادی بود که باعث تولد علمی به اسم روانشناسی اجتماعی شد.

و باز فکر کنم که بعد از چهل سالی که جهان غرب هزاران هزار نسخه ی رنگارنگ برای این نوع مشکلات و بیماری های اجتماعی تجویز کرده و شاید بتوانیم بگوییم تا حد زیادی هم به درمان نزدیک شده است، هنوز هیچ کس از خود نمی پرسد چرا این مساله که عمیقا به عواطف و تعهدات انسانی مرتبط است در جامعه ما که هم انگ انسان دوستی و هم مهر مذهب را بر پیشانی دارد اینطور ریشه دوانده؟

اینکه نزدیک ده سال قبل مردی را در میدان کاج جلوی چشم مردم کشتند تنها شروع یک اپیدمی بود و حالا در اوج این معضل مردمی را میبینیم که برای گرفتن عکس یادگاری با پیکر چاک چاک ساختمان پلاسکو پایشان را روی آواری میگذارند که بعید نیست زیرش یک نفر هنوز نفس میکشد.

بعید نیست فرداها برخی از ما با تهیه عکس و فیلم از سلاخی مقتولمان بخواهیم رسالت #شهروند_خبرنگاری مان را انجام دهیم.

کاش درباره این معضل با نگاه علمی در پی درمان برآییم و از تجربیات گرانبهای  روانشناسان اجتماعی نیز در حل این معضل اجتماعی استفاده کنیم...