حریم ادب و حیا/ قصه زاویه های کوچک و انحرافات بزرگ
از جمله مهمترین مرزها بین انسان ها مرزهایی است که موقع سخن گفتن باید
رعایت شوند. اگر در صحبت کردن مرزها و حریم ها رعایت شوند حریم شکنی به بقیه
قسمت ها سرایت نمی کند. هم ادب و هم حیا بر این فضیلت دلالت دارند بخصوص
بین دو غریبه یا به زبان دین بین دو نامحرم، و یا بین یک کوچکتر و یک
بزرگتر.
حتی یک انسان باشخصیت غیرمتدین هم همین که به یک فرد غیرآشنا از
افراد جنس مخالف رسید و یا با فردی بزرگتر از خود-حتی از جنس موافق- هم سخن
شد بی هیچ مقدمه ای با او از در صمیمت وارد نمی شود و او را «تو» صدا نمی
زند، بلکه به رابطه جدید فرصت می دهد تا اگر صمیمتی ایجاد شد شیوه ای
صمیمانه را برای سخن گفتن انتخاب کند.
درباره مذهبی ها موضوع پیچیده تر است چه اینکه یک انسان مذهبی برای صمیمیت نیاز به سببی خاص دارد و صرف گذشت زمان مجوز صمیمت نیست. در مذهب اسلام شیوه تعامل با نامحرم شبیه به شیوه تعامل با محرم نیست. مخاطب قرار دادن بزرگتر نیز آدابی خاص دارد. به نظر می رسد مصداق مهمی از این رعایت کردن به کار بردن شناسه جمع به جای شناسه مفرد در افعال و همچنین استفاده از کلمه «شما» به جای کلمه «تو» است.
متاسفانه
مدتی است می بینیم دقت به این ظرایف در جامعه ما کمرنگ شده است،حتی در
میان ما بچه های مذهبی. حرف از خطا نیست که خدا خطاپوش است و درِ توبه باز.
آن که خطا می کند و میداند خطا می کند راه توبه را پیدا خواهد کرد. همه
ممکن است گاهی پا را کج گذاشته باشند و باز به راه بازگشته باشند. اما از
دست دادن یک فضیلت، از بین رفتن یک حریم، شکسته شدن یک سد و ایجاد یک رویه
نادرست ما را دچار یک بی حسی عمیق می کند، بطوری که حتی از تشخیص زشتی عمل
خود نیز عاجز می شویم.
اگر در سخن گفتن تفاوت محرم و نامحرم و بزرگتر و کوچکتر را نفهمیم و رعایت نکنیم بزودی ممکن است در اعمال و رفتار نیز بسیاری از دقت ها و مراعات کردن ها را کم کم فراموش کنیم .
انحرافات بزرگ از زاویه های کوچک آغاز می شوند. احتیاط!