الدین

منتقل شده از وبلاگ قبلی:

در ایام جشنواره چند بلیط رایگان به دستمان رسید و با رفقا به تماشای قلاده های طلا نشستیم. فیلم خیلی بیش از حد انتظار صریح و رک بود و برای نشان دادن فضای بعد از انتخابات اصلا سراغ استعاره و تلویح و تلمیح نرفته بود. چند بار وسط فیلم برگشتم و پشت سرم را نگاه کردم. چهره ها بهت زده بود از اینهمه صراحت. قطعا فیلم در مقایسه با فیلمهایی مثل اخراجی ها شرافت داشت.

از سینما و فیلم سازی سررشته ای ندارم و نمیخواهم وارد نقد فنی شوم اما مصاحبه آقای طالبی با مسیح علی نژاد را که شنیدم، دیدم کارگردان محترم ادعایی را مطرح میکنند که قابل پذیرش نیست. ایشان (که انصافا خوش برخورد و خوش اخلاقند) مدعی اند که فیلمشان به بیان واقعیت تاریخی پرداخته و آنچه ایشان ساخته اند روایت یک اتفاق واقعی است. ایشان ادعا کرده اند که اسناد بسیار زیادی از وزارت اطلاعات ایران گرفته تا سایت وزارت امورخارجه اسرائیل را مطالعه کرده اند و با اطلاعاتی جامع این فیلم را ساخته اند.

  قلاده های طلا برخلاف بسیاری از فیلمفارسی های رایج سعی کرده است نتیجه گیری از فیلم را برعهده مخاطب بگذارد و انتهای فیلم شعار ندهد. به نظر می آید تمام سعی بر بی طرف نشان دادن فیلم بوده. مثلا به جمعیت زیاد راهپیمایی 25 خرداد اشاره میکند و یا قبول میکند که از پایگاه مقداد به سمت مردم تیراندازی شده است.

آنچه واضح است اینکه خواسته یا ناخواسته حرف اصلی فیلم همان صحبتهای رهبری در نمازجمعه 29 خرداد است. یعنی اینکه انتخابات 40 میلون برنده داشت، کسانی که دست به اغتشاش میزنند گروه بسیار معدودی هستند که توسط دشمن اداره میشوند، افرادی که با دشمن همراهی میکنند نه از سر عناد بلکه از غفلت است و همه با هر گرایشی در برابر دشمن متحدند. مثلا یکجا که مامور انگلیسی به سمت یکی از مردم تیراندازی میکند، یکی از سبزها جمله ای به این مضمون میگوید که "تو سبز نیستی چون ما اعتراضمان مسالمت آمیز است و تو دست به خشونت برده ای" یا انتهای فیلم نشان میدهد که طرفداران احمدی نژاد و موسوی هر دو در کنار هم سفارتخانه انگلیس را فتح کرده اند.

خلاصه آنکه نتیجه ای که مخاطب در انتهای فیلم میگیرد تایید صحبتهای رهبری است. اما آنچه باید به آن توجه داشت اینکه اساسا برای تحلیل و نتیجه گیری درباره هر موضوعی ابتدا باید تمام اطلاعات و داده ها مورد بررسی قرار گیرند. یعنی هرچه اطلاعات ناقص تر باشد قطعا تحلیل و نتیجه گیری هم ناصواب تر خواهد بود و هرچه دقیقتر و کاملتر باشد نتیجه گیری هم بیشتر به واقع نزدیک خواهد شد. این قاعده در همه جا جاری است.

سوالی که باید از کارگردان محترم پرسید این است که به فرض شما هرآتچه گفتید صحیح بوده است، اما آیا همه واقعیت را گفته اید؟ آیا همه داده هایی که در نتیجه گیری مهم است را در اختیار مخاطب گذاشته اید؟ آیا دادن اطلاعات ناقص باعث نتیجه گیری اشتباه نخواهد شد؟  واقعیت این است که در فیلم به بسیاری از واقعیت های موثر در نتیجه گیری اشاره نشده است. مثل قطع تلفنهای کمیته صیانت از آراء، قطع پیامکها در روز انتخابات(در فیلم گفته میشود که در شلوغی ها پیامکها قطع شد)، حمله شبانه نیروی انتظامی به ستادهای موسوی در حالی که هنوز آراء شمرده نشده بود، دستگیری های همان شب انتخابات، فیلتر تمام سایتهای حامی موسوی در همان شب انتخابات، حضور پررنگ لباس شخصی ها و خشونت بی اندازه شان و بسیاری از اطلاعات دیگر. آیا واقعا اگر اینها هم در فیلم گفته میشد مخاطب همین نتیجه فعلی را میگرفت؟

واقعیت آن است که قلاده های طلا به جای آنکه یک واقعیت تاریخی را نقل کند، با کتمان بخشی از حقیقت و بیان بخشی از آن، سعی کرده یک نظر خاص را اثبات کند. خداوند در قرآن کریم علاوه بر دستور به راستگویی، دستور داده است که "وَلَا تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَکْتُمُوا الْحَقَّ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ"